Zeeland: mals en vers, zilt en zalig
Zeeland, in het zuidwesten van Nederland en o.a. grenzend aan drie Belgische provincies, is bijna 3000 km2 groot en telt rond de 385.000 inwoners. Er zijn dertien gemeentes, waarvan Middelburg, Vlissingen en Goes de grootsten zijn.
Zeeland werd al voor de tijd van de Romeinen bewoond, maar sinds de middeleeuwen is de strijd tegen het water de rode draad door de geschiedenis. Veel eilandjes zijn samengegroeid tot de grotere (schier)eilanden die we nu kennen, terwijl andere ooit bewoonde gebieden onder water staan. De bloeiperiode van de provincie lag in de 16e en 17e eeuw: Middelburg was tot het einde van de 16e eeuw de grootste (VOC)handelsstad van de Republiek en had tot halverwege de 17e eeuw meer inwoners dan Den Haag of Utrecht.
Na de Watersnood van 1953 werd Zeeland via het Deltaplan verbonden met de rest van Nederland, waardoor het toerisme naar de Zeeuwse stranden een grote vlucht kon nemen. De provincie telt nu zo’n 350.000 slaapplaatsen voor vakantiegangers en jaarlijks worden er miljoenen vakanties en dagjes-uit doorgebracht. Variërend van de stranden en badplaatsen tot het Deltapark Neeltje Jans op Walcheren, het stoomtreintje Goes-Borsele op Zuid-Beveland en het Watersnoodmuseum op Schouwen-Duiveland.
Parallel daaraan beleefde Zeeland een culinaire opleving, gebaseerd op lokale gastronomische tradities: veel vis, schaal- en schelpdieren en zilte groentes uit zee, naast vee, wild en gevogelte uit het binnenland. Smulgrage Vlaamse buren waren de eersten die gretig op die lekkernijen afkwamen, maar ‘Hollanders’ behoren inmiddels ook tot de trouwe consumenten.
Hoewel Zeeland niet meer het bedevaartsoord is voor Sergio Herman-fans, wordt er nog steeds uitstekend gekookt. Bijvoorbeeld bij Inter Scaldes, De Kromme Watergang, Meliefste, Codium en Katseveer. En er staan ook geweldige koks in minder beroemde zaken. Zeeland lacht, wat dat betreft, in zijn vuistje met zijn wateren vol zilte lekkernijen en de akkers, bossen en weilanden vol groentes, kruiden, paddenstoelen én gevederde en gehoefde leveranciers van vers vlees.
Breskens - Spetters
Bruinisse - De Vluchthaven
Cadzand - Dell’arte
Cadzand - Demain
Domburg - Het Badhotel
Domburg - Mezger
Goes - De Kluizenaer
Goes - Het Binnenhof
Goes - Kale & de Bril
Goes - Karel V
Goes - Restaurant Codium
Groede - Etablissement 1880
Heille - De Schaapskooi
Hoofdplaat - De Kromme Watergang
Hulst - Napoleon
Hulst - State
Koewacht - 't Vlasbloemeken
Kortgene - Rozewied
Koudekerke - Hof aan Zee
Koudekerke - Morille
Kruiningen - Inter Scaldes
Middelburg - Barres
Middelburg - Scherp
Middelburg - Valk Hotel Middelburg
Paal - Kint & Co
Philippine - Auberge des Moules
Schuddebeurs - Hostellerie Schuddebeurs
St. Anna ter Muiden - De Vijverhoeve
Sluis - La Trinité
Veere - De Campveerse Toren
Wilhelminadorp - Katseveer
Wolphaartsdijk - Meliefste
Yerseke - Oesterbeurs
Yerseke - Nolet’s Vistro
Restaurant 't Vlasbloemeken
In het Zeeuws-Vlaamse Koewacht staat alles in het teken van het eertijds zo beroemde gewas. Het lokale restaurant heet dan ook ’t Vlasbloemeken en de uitbaters Eric en Bianca van Bochove ontvangen hier al decennialang gasten uit beide grenslanden, met een puur Zeeuwse kaart. ‘Al het lekkers van Zee & Vee & Veld’ is het motto.
Restaurant State
Nieuwe plek voor restaurant State van chef-kok Michiel van Laere en gastvrouw Joyce Oexeman in Hulst. Mooi ingericht, licht, rustgevend, comfortabel, open keuken. Vlakbij de grens is Hulst, als ‘de meest Vlaamse stad van Nederland’ een bourgondische plek waar onze Zuiderburen graag op bezoek komen, en daar vaart State wel bij. Terecht, want alleen al de kaart is bijzonder.
Restaurant Napoleon
Antoine Bergman van restaurant Napoleon in Hulst is al de derde generatie. “Mijn opa bedacht de naam na een reisje naar Waterloo.”
De Kromme Watergang
Zandkleuren bepalen de sfeer, de vloeren zijn licht, het wijndepot heeft ruime doorkijk, en kunstige foto’s tonen allerlei soorten zeevruchten. Ambiance, stijl, exclusiviteit en rust zijn de sleutelwoorden voor De Kromme Watergang van Blanche en Edwin Vinke in het Zeeuws-Vlaamse Hoofdplaat. Edwin schuift steeds meer zijn kokende zoon Tom naar voren.
Restaurant de Schaapskooi
In Heille, in de meest zuidwestelijke hoek van het land vinden we De Schaapskooi van Marc en Corine de Rijcke. Een eethuis waar landelijke eenvoud en culinaire klasse elkaar treffen. Ooit met zo'n boerderij-inrichting van vloertegels, robuust meubilair, wagenwiellampen en schilderijen van rustiek-romantische snit, nu een eigentijdse ambiance met een uitstekende klassieke keuken.
Etablissement 1880
Bij Etablissement 1880, aan de historische markt van het Zeeuws-Vlaamse Groede (en dichtbij de stranden), vind je een ruime eetzaal met houten vloer, kuipstoelen, linnengedekte tafels en een open keuken. Waarin chef-kok Mariëlla Jongman op speelse wijze klassieke en Zeeuwse recepturen combineert en ingrediënten gebruikt uit de eigen omgeving. Haar echtgenoot Danny is de gastheer die tevens veel van (Spaanse en Portugese) wijnen weet.
Restaurant Codium
Codium is zeewier, symbool voor de lokale en verse Zeeuwse ingrediënten die Restaurant Codium in Goes gebruikt. Chef-kok Wouter Kik werkte eerder bij De Kromme Watergang en Inter Scaldes, maître-sommelier Jean Luc Etienne deed dat bij Savelberg, FG en Parkheuvel. Samen werkten ze bij restaurant De Vierbannen op Schouwen-Duiveland. Twee kanjers als patron in een vernieuwd pand aan de Vlasmarkt.
Restaurant Karel V
In een laatgotisch pand in Goes vinden we restaurant Karel V. Aan de Turfkade, aan de oude stadshaven. Binnen is het zorgvuldig gerestaureerd, de inrichting met dessineerwerk, open haard, lambriseringen en schilderijen is chique, de algehele sfeer voornaam. In deze prachtzaak staan jonge koks achter de kachel die op basis van Frans-klassieke recepturen nieuwe bereidingen bedenken en uitvoeren
Restaurant Kale & de Bril
Aangenaam restaurant op een saaie plek: Kale & De Bril in een kantoorgebouw in Goes. Al zes jaar gedreven door het vrolijke duo Marc (de kale) Everse en Niek (de bril) Traas, allebei chef-kok (en gastheer en sommelier) en allebei fan van de Zeeuwse keuken. Hun restaurant is min of meer verstopt aan de rand van de stad, maar eenmaal binnen voel je je senang door het aanstekelijke enthousiasme.
Restaurant Het Binnenhof
Al 25 jaar is restaurant Het Binnenhof te vinden aan een authentiek binnenplaatsje waar ’s zomers buiten kan worden gegeten. Het interieur is volledig vernieuwd met de bedoeling een huiskamersfeertje te creëren. Patron-cuisinier Arjan Suijkerbuijk kookt met Zeeuwse ingrediënten en dat levert hem veel trouwe gasten op.
Restaurant De Kluizenaer
Als zovele latere chefs volgde banketbakkerszoon Alex Kooman de hotelschool Ter Duinen in het Vlaamse Koksijde. Na een reis rond de wereld (en langs Nederlandse keukens) is hij nu de patron-cuisinier van restaurant De Kluizenaer in Goes. Gevestigd in de voormalige Nutsspaarbank. De keuken is modern, en wereldberoemd op Zuid-Beveland.
Restaurant Mezger
Elegant restaurant van chef-kok Jeroen Tanis, in Domburg. Vernoemd naar dr. Johann Mezger, de grondlegger van de huidige fysiotherapie, wiens villa op deze plek stond. Het restaurant, onderdeel van Mezger Lodges, heeft een interieur van Fins hout en messing met koningsblauwe stoelen. Je proeft er wat het Zeeuwse land en de wateren te bieden hebben.
Demain Restaurant
Pure C bestaat niet meer, maar op dezelfde locatie – het Strandhotel in Cadzand – verschijnt Demain, dat zowel bistro als fine dining-restaurant is. Chef-kok Dani Hoefnagels, afkomstig van Hans van Woldes Brut172, en zijn partner Romée zijn de nieuwe uitbaters. In januari 2024 opent de bistro van Demain, medio april volgt de officiële opening van het fine dining restaurant.
Restaurant Dell’arte
In de eind 19e eeuwse woning in Cadzand-dorp waar chef-kok Robbert Dellaert opgroeide, is al tien jaar zijn restaurant Dell’arte gevestigd. In de luwte van de mondaine badplaats Cadzand-Bad, ietsje verderop. Samen met zijn Julie ontvangt hij zijn gasten in een aangenaam rustige, intiem-huiselijke sfeer aan witgedekte tafels, waarbij hij vooral zijn liefde voor vis etaleert. Julie schenkt daar passende en vaak verrassende wijnen bij (in prachtig glaswerk). Als het weer het toelaat, wordt er in de binnentuin gegeten.
Spetters
Modern restaurant aan de jachthaven van Breskens, op de eerste etage dus vér over de Westerschelde kijkend. Laurent Smallegange is er de patron-cuisinier die in de regio eerder kookte bij Oud Sluis en De Kromme Watergang, en in Zwolle ervaring opdeed bij De Librije. Hij laat zich nu inspireren door wat Zeeland aan culinairs te bieden heeft.
Restaurant De Kleine Toren
In een voormalig kerkgebouw in Baarland op Zuid-Beveland, vlakbij de Oosterschelde, vinden we restaurant De Kleine Toren van maître-sommelier Jelle Capelle en chef-kok Dennis van Nispen. Al acht jaar een culinaire trekpleister tussen Goes en Middelburg en befaamd om de eerlijke keuken én om het interieur met muurschildering, glas-in-lood en ruime tafelzetting.